11-06-2012


Wczoraj pisklęta skończyły trzeci tydzień życia. Widać duże zmiany w ich wyglądzie zewnętrznym. Biały puch ustępuje czarnym piórom, pojawia się ich coraz więcej w okolicy skrzydeł (lotki) i kupra (sterówki), kiedy młode ułożą się w dołku gniazdowym wtulone w kupkę, wyglądają jak posypane makiem   Zmienia się ich kształt głowy, szyja staje się dłuższa, na głowie powoli wykształca się czub z białego puchu, oczy są coraz bardziej wyraziste.
Pisklęta stoją na prostych nogach coraz pewniej, utrzymują się w tej pozycji  kilkanaście sekund. Bardzo charakterystycznym zachowaniem dla piskląt, jest  wzajemna obserwacja i zainteresowanie rodzeństwa sobą nawzajem. Zwrócone do siebie dzióbkami terkoczą , dotykając się wzajemnie dzióbkami.

Tiina przeszła już na klasyczny rodzaj karmienia, to znaczy przylatuje do gniazda, podaje pokarm młodym i zaraz odlatuje, tylko sporadycznie zatrzymuje się stojąc na bocznym konarze.
Tiit przeciwnie, poświęca młodym jeszcze dość dużo czasu, kiedy przebywa w gnieździe,  stoi na swoim ulubionym bocznym konarze po prawej stronie, ale schodzi do piskląt często, pielęgnuje ich upierzenie, porządkuje i wentyluje gniazdo, młode akompaniują mu przy tych czynnościach głośnym i radosnym szczebiotem. Kiedy Tiit drzemie i odpoczywa na gałęzi, pisklęta zachowują się cicho, skupione są dołku gniazdowym, przytulone również drzemią, ale każdy ruch bocianiego rodzica natychmiast przerywa drzemkę i wzmaga aktywność

Przynoszony pokarm pisklęta pobierają w błyskawicznym tempie, rozkładają i trzepoczą przy tym skrzydłami, teraz już rzadko widać, co konsumują.

       

24-06-2012

Dzisiaj pisklęta Tiiny i Tiita kończą piąty tydzień życia.

Wczoraj w Estonii, w lesie, gdzie znajduje się gniazdo bocianów czarnych, przez cały dzień padał deszcz, młode bociany przemokły "do suchej nitki", jeszcze dzisiaj rano widać było na ich upierzeniu skutki ciągłych opadów. Białego puchu jest coraz mniej, młode boćki porastają czarnymi piórami, nogi wydłużyły się i wzmocniły, stoją i spacerują po gnieździe bez problemów, nogi wybarwiają się na kolor szaro-oliwkowy. Dzióbki przybierają coraz ciemniejszy pomarańczowy kolor, są już na tyle twarde, że słychać jak stukają po każdym karmieniu, są to jeszcze delikatne kłapnięcia, ale z czasem ten stukot stanie się mocniejszy i będzie rytuałem po pobraniu pokarmu przyniesionego przez bociana rodzica.
Czarni bociani rodzice zjawiają się w gnieździe tylko po to aby dostarczyć pokarm i odfruwają natychmiast. Zdarzył się jednak przedwczoraj wyjątek - Tiit przyleciał do gniazda, usiadł na bocznym konarze, pisklęta głośno przywoływały rodzica, ale wizyta w gnieździe nie zakończyła się karmieniem, Tiit tylko zszedł tylko na chwilę do gniazda, poprawił obrzeże i odleciał.
Tiit przynosi młodym w dalszym ciągu ryby (czasem uda się dojrzeć, co jedzą młode), natomiast Tiina dostarcza mniejsze porcje, które znikają w mgnieniu oka.

     

29-06-2012

W dniu dzisiejszym odbyło się obrączkowanie piskląt

Na ok. 20 minut przed tym ważnym wydarzeniem, pisklęta były karmione przez bocianiego rodzica o godzinie 14:28 (cz.Eest.)
O godzinie 15:43 (cz. Eest.) pod gniazdem zaczyna się coś dziać, słychać nieznane pisklętom odgłosy, pisklęta rozpoczęły aktywne odstraszanie wydając gardłowe, złowrogie pomruki, były one coraz głośniejsze i połączone ze stukaniem dziobami. W obiektywie kamery ukazała się postać wspinacza, obrączkarz zaczął przygotowania do obrączkowania przy ciągłym pomruku piskląt, młode bociany czarne przyjęły waleczną postawę, siedząc wsparte na piętach rozkładały skrzydła, dziobały, cofając się na sam skraj gniazda. Obrączkowanie trwało do godziny 16:05 (cz.Eest). Zostały zrobione zdjęcia i notatki.

Młode bociany dostały szerokie białe obrączki z czarnymi identyfikatorami na lewą nogę i aluminiowe, wąskie na prawą nogę (obie na goleń).

Po opuszczeniu gniazda przez obrączkarza, młode ucichły, ale wciąż jeszcze były bardzo czujne, siedziały wsparte na piętach , skierowane w kierunku skąd przybył "intruz", obserwowały i nasłuchiwały w napięciu.
Nie obyło się bez drobnego i dyskretnego poczęstunku (to tylko przypuszczenie, pewności nie ma, że coś dostały od obrączkarza) albo konsumowały zwrócony pokarm - zdarza się bowiem, że ptaki w czasie silnego stresu (np. podczas obrączkowania) wymiotują.  Mimo zdenerwowania i szoku ze spotkania z człowiekiem, siedzący w środku młodziak zauważył drobne rybki, które natychmiast skonsumował, po chwili następny pisklak siedzący po lewej stronie capnął szybko rybę leżącą obok.
Ok. godziny 16:49 (cz. Eest.) jeden z młodych bocianów już ochłonął, wstał na proste nogi.

Zachowanie młodych po zakończeniu tegorocznego obrączkowania było nieco inne, pisklęta nie były  bardzo przestraszone, nie leżały bez ruchu przycupnięte do gniazda po obrączkowaniu, jak w poprzednich sezonach, lecz demonstrowały odwagę i waleczność godną dzikiego ptaka, broniły się przed obrączkarzem, pokazując siłę i niezależność. Na dziobie jednego z piskląt można było zauważyć trochę krwi, ale czy to był skutek lekkiego zranienia podczas obrączkowania, czy może młody zranił obrączkarza, nie wiem, ponieważ wszystkie czynności obrączkarskie były wykonywane tyłem do kamery.

Filmiki z obrączkowania:
cz.I- wspinacz wchodzi do gniazda, przygotowanie do obrączkowania:  http://www.youtube.com/watch?v=4nSCPGtCep0

cz.II - obrączkowanie trwa:  http://www.youtube.com/watch?v=nmBwaArB6ts

cz.II - zakończenie obrączkowania, zachowanie młodych po obrączkowaniu :  http://www.youtube.com/watch?v=r3ulOhLgp0U

     

     

1 lipca 2012
Z wizytą w gnieździe bocianów czarnych


Na początek garść refleksji ...

Obserwacja bocianów czarnych różni się diametralnie od podglądania ich białych kuzynów. Odmienne jest nie tylko środowisko, otoczenie, lokalizacja gniazda, zachowanie i zwyczaje, ale także emocje i wrażenia, jakie towarzyszą naszej obecności w ich domu.

Przywykliśmy traktować bociany białe jako starych, dobrych znajomych, skrzydlatych sąsiadów, wpisanych od wieków w nasz krajobraz, nieodłączną część następstw pór roku i zwiastunów wiosny i nowego życia;

bociany czarne dostarczają zupełnie innych doznań - gniazdo jest zatopione w soczystej zieleni, dookoła niczym nie naruszona przyroda w swej naturalnej postaci, zewsząd dobiegają głosy ptasich solistów i ten spokój - wszystko to niesamowicie kojąco i odprężająco wpływa na człowieka - będącego w ciągłym biegu i pospiechu.

A teraz garść obserwacji ( godziny wg czasu estońskiego ):

19.50 - trójka młodych skupiona w gromadkę, leżą lub kucają, bardzo spokojne, jeden zaczepia rodzeństwo pocierając dziobem o głowę sąsiada lub skubiąc obrączkę leżącego obok
19.54 - młode zauważyły nadciągające niebezpieczeństwo, głośno klekoczą i gdaczą, bulgoczą i pomrukują, rozkładają skrzydła
19.55 - nagle w obiektywie kamery pojawia się ... czapeczka, po czym wyłania się sylwetka wspinacza!
Młode bardzo walecznie bronią wstępu do gniazda, wydają te swoje charakterystyczne odgłosy, jeden z nich uderza dziobem w rękę intruza
Są bardzo niespokojne, ale odważne i godne szacunku ...
W międzyczasie wspinacz robi serię fotografii.

19.58 - człowiek nakrywa młode workiem ( tak to wygląda ), bociany wyszarpują się, uciekają spod nakrycia, gwałtownie protestują.
20.00 - wspinacz schodzi z workiem, w którym znajduje się jeden młody; na gnieździe zostają dwa wystraszone sytuacją bociany; siedzą na piętach na samym skraju gniazda, wydając głośne pomruki, gulgoty i głuchy, bezdźwięczny klekot
Po zejściu wspinacza z drzewa pilnie obserwują postać człowieka oddalającą się między drzewami.
Oba zwymiotowały posiłek, już są spokojniejsze.

20.04 - młode ponownie zjadły zwrócony pokarm
20.10 - rodzeństwo siedzi na piętach cały czas zwrócone w stronę, gdzie ostatni raz widziały wspinacza, wydają się odpoczywać po akcji obrony siebie i gniazda przed "napastnikiem", ale mimo zmęczenia po stresie są nadal czujne
20.15 - ponownie coś wyczuły - grożą i postawą ciała, i wydawanymi odgłosami, dominują pomruki, u bociana stojącego skrzydła nisko opuszczone i zgarbiona sylwetka, wnikliwie obserwuje coś w dole; drugi siedzi bez ruchu
20.18 - niebezpieczeństwo prawdopodobnie minęło, oba bociany kucają obok siebie
20.23 - młode siedzą jak porcelanowe figurki - bez ruchu, tylko Waleczne Serce ( to ten, który najaktywniej bronił gniazda ) delikatnie kręci głową obserwując otoczenie, drugi zdaje się drzemać
20.49 - młody dotychczas drzemiący załatwia się i pozostaje w pozycji stojącej
21.18 - wstaje Waleczne Serce i dołącza do brata/siostry

3 lipca 2012

Poruszona wczorajszym wydarzeniem w gnieździe "czarnuszków" - już wiem dzięki Igance ( jeszcze raz dziękuję ! ), że zabrany bocian to Lenny - pozwoliłam sobie na rzut oka na forum w Estonii; nie wiem, czy mam prawo streścić pokrótce opinię eksperta weterynarii dr Madisa Leivitsa .... - w najgorszym przypadku mój post zostanie usunięty

Oto, co zadecydował wspomniany wyżej dr Madis Leivits, ekspert weterynaryjny, Estońska Fundacja dla Natury;

Wstępne badanie wykazało poważny uraz dzioba - dokładnie dolnej partii dzioba w części dystalnej ( końcowej ); po przewiezieniu bociana do kliniki, zostały podane leki uśmierzające ból, leki dezynfekujące i antybiotyki, jako że rana jest otwarta i istnieje ryzyko infekcji brudem i pokarmem; pacjentowi podano także posiłek.
W postępowaniu zapobiegawczym założono także opatrunek usztywniający na zranioną część dzioba. W celach diagnostycznych pobrano krew do badań - analiza wykazała podwyższony poziom eozynofili - komórek krwi odpowiedzialnych za zwalczanie "obcych" ciał, pasożytów w organizmie; u rannego bociana stwierdzono także pasożyty w górnym odcinku układu pokarmowego, które usunięto. Ewentualna inwazja innych pasożytów zostanie potwierdzona podczas badania kału.

Kroki, jakie przedsięwziął dr Leivits to - niestety - zabieg operacyjny w pełnej narkozie, podczas którego zostanie założony profesjonalny opatrunek usztywniający - w najgorszym wypadku na obie części dzioba - wówczas zajdzie konieczność założenia sondy żołądkowej w celu karmienia bociana. Diagnoza optymistyczna to opatrunek tylko na dolnej części dzioba.

Trzymajmy kciuki za Lenny i bądźmy dobrej myśli Prawdopodobnie nie ma szans na powrót do rodzinnego gniazda, ale może uda się specjalistom uratować jej zdrowie i życie.

P.S. Przepraszam za ewentualne błędy w tym pobieżnym tłumaczeniu, dawno nie miałam kontaktu z j. ang. - w razie czego, bardzo proszę o korektę

20.02 - do gniazda - poprzedzony grubym klekotem młodych - przylatuje rodzic, zrzuca porcję ryb, z którą młode rozprawiają się natychmiast; dorosły od razu odlatuje

Ostatnio edytowany przez żuczek (2012-07-03 19:10:58)

8 lipca 2012

Nadal nie ma informacji na temat stanu zdrowia Lenny, postępów w leczeniu czy rehabilitacji. Podobno "brak wiadomości to dobra wiadomość".... pozostaje więc nam czekać z nadzieją na optymistyczne relacje.

Tymczasem młode bociany są niemal całe czarne z wyjątkiem głowy i szyi, zauważalne są także marmurkowe resztki białego puchu na czarnym tle grzbietu; podczas toalety upierzenia widoczne są ulatujące, pojedyncze białe puchowe pióra. Jedno z młodych ma większą, białą peruczkę z puchu - to prawdopodobnie Kelly.

15.16 - oba leżą zgodnie obok siebie, przytulone - na środku gniazda, poświęcają chwilę na odpoczynek i drzemkę

Bocian z bardziej czarną głową - Tommy - pielęgnując upierzenie z determinacją czyści pióra pod skrzydłami; od czasu do czasu unosi się biały puch, podczas gdy Kelly leży z głową ułożoną na boku - wygląda bardzo wdzięcznie w tej pozycji ( fot. - Kelly na dalszym planie )

 

Na powierzchni gniazda wyściółka z białego puchu - niczym chmurka, gdyby nie zielone liście na okolicznych drzewach, można by pomyśleć, że poprószył śnieg lub pylą topole
Tommy machając skrzydłami wznieca białą chmurę, obchodzi Kelly nerwowo drepcząc, dziobie ją i siada na jej głowie - nie wygląda to sympatycznie - Kelly wstaje w pośpiechu, Tommy w dalszym ciągu krąży po platformie. Czasami odzywają się do siebie wydając głuche klekoty - stukoty.
Tommy ponownie zaczepia siostrę, czyni to mało delikatnie.

Nie zaobserwowałam takich wzajemnych relacji u naszych bocianów białych, z wyjątkiem "agresji" ukierunkowanej na zdobywanie pożywienia, kiedy rodzeństwo rywalizuje o dostęp do pokarmu, czy po prostu walcząc o lepszy kąsek.
Tutaj ta konkretne zachowanie nie było spowodowane żadną zauważalną przyczyną - być może to rodzaj młodzieńczych zaczepek i próba "sił" ...

16.02 - oba bociany zajęte są bardzo intensywną pielęgnacją upierzenia, tym razem na szczycie dzioba Kelly kępki białego puchu, wyskubywanego spod skrzydeł

 

- na pierwszym planie Kelly, Tommy tyłem do kamery

16.18 - teraz - dla odmiany - bardzo subtelne zaczepki typu "dziób w dziób" uskutecznia Kelly w stosunku do Tommy'ego

14-07-2012

Młode bociany czarne również rozpoczęły intensywne ćwiczenia skrzydeł i podskoków, mające na celu przygotowanie do pierwszych lotów.
W tych działaniach aktywny jest zwłaszcza jeden bociek, drugi jeszcze jest na etapie obserwacji brata/siostry i dopingowaniu jego wysiłku, polegającym na skubaniu piór  i dzioba ćwiczącego, po zakończonej serii podskoków

Młody bocian mocno pracuje skrzydłami, wymachuje nimi i unosi się (jeszcze niezbyt wysoko) odrywając stopy od powierzchni gniazda.
Podobnie jak bociany białe, czarne młode są tak podekscytowane swoimi wyczynami  w nauce latania, że po zakończeniu serii ćwiczeń łapią w dziób małą gałązkę, patyczek (w gnieździe bocianów czarnych wyściółka została już wdeptana w centralną część gniazda), te które znajdą w najbliżej i chodzą dumnie z tym nabytkiem po gnieździe demonstrując siłę i wielkość skrzydeł 

Bardzo często można zaobserwować wśród młodzików mocowanie na dzioby, bociany wymachują dziobami jak szablą obejmując jeden drugiego za dziób, jak w zapasach.

Podczas obrączkowania piskląt w poprzednich sezonach pobierane były pióra młodych boćków do badań genetycznych i oznaczenia płci ptaków, w tym roku nie było tego widać, ale obserwując zachowanie jednego z  tegorocznych młodych (takie zachowanie młodego boćka obserwowałam już trzy razy w ciągu ostatnich kilku dni) można chyba przypuszczać, że z dwójki pozostałej w gnieździe chyba jeden to młody samiec   -  filmik:  http://www.youtube.com/watch?v=pSe37ROIR68

Drugi filmik, to zarejestrowane w dniu dzisiejszym ćwiczenia młodego bociana przygotowujące do latania:   http://www.youtube.com/watch?v=UwtmHbcGc9c

   

22-07-2012

Informacja o stanie zdrowia Lenny zamieszczona na stronie: http://looduskalender.ee/node/13998:

Dr Don Leivitis informuje, że stan leczenia Lenny jest dobry, ale jej dziób nie jest w pełni zdrowy, prawdopodobnie złamanie i uszkodzenie tkanki miękkiej było zbyt głębokie i mogło uszkodzić naczynia krwionośne, co powoduje powolne gojenie rany.
Lenny nie wróci już do gniazda, ponieważ jej rodzeństwo wkrótce rozpocznie pierwsze loty a ona potrzebuje jeszcze leczenia, poza tym przed zwróceniem ptaka dzikiej naturze, musi przejść kilka testów umiejętności przetrwania zanim zostanie wypuszczona na wolność.

Tommy i Kelly intensywnie ćwiczą skrzydła i podskoki. Ich skoki są coraz wyższe i śmielsze - filmik: http://www.youtube.com/watch?v=iE9feO0aRkM .  Jeszcze trochę odwagi i jeden z młodych czarnych boćków zacznie swoje pierwsze loty.
Zachęcają je do tego bociani rodzice, często można obserwować po zachowaniu młodych, że krążą w pobliżu gniazda i zwlekają z podaniem posiłku aby młode opuściły gniazdo i samodzielnie zaczęły uczyć się zdobywać pokarm.
Przedwczoraj gniazdo odwiedził Tiit, stał na bocznym konarze ok. pięciu minut nie reagując na przywoływania młodych, po czym sfrunął do gniazda, ale posiłku nie podał, był gnieździe tylko przez kilka sekund i odleciał - filmik: http://www.youtube.com/watch?v=UnLkI6JqQWA . Po kilku minutach sytuacja powtórzyła się, znów młode "hałasowały" przywołując rodzica ( ok. 4 minut), tym razem była to Tiina, również przeciągała podanie pokarmu, po chwili jednak wyrzuciła z wola kilka żab -  filmik: http://www.youtube.com/watch?v=ARSmYrrSpaA

Młode bociany skończyły dwa miesiące życia (20 lipca), rozpoczęły trzeci miesiąc pobytu  w gnieździe, już wkrótce osiągną samodzielność wyfruną z gniazda , żeby nauczyć się przetrwania w naturze i odlecą...

     

26-07-2012

Bociani rodzice w dalszym ciągu przynoszą młodym ograniczone porcje pokarmu. Dorosłe już pisklęta długo "proszą" o wyłożenie posiłku na gniazdo, ale czasem zdarza się, że rodzic tylko przylatuje do gniazda "kontrolnie", nie karmi młodych, siedzi na bocznym konarze lub gdzieś w pobliżu i obserwuje młode, potem odlatuje. Wczoraj przyleciał do gniazda Tiit, przyniósł młodym tylko "porcję"świeżego zielonego mchu, młode boćki potrząsały kępą mchu i wreszcie jeden z nich położył mech na brzegu gniazda. Zdeterminowane i głodne młode bociany czarne czasem wydziobuję mech, który porasta wokół drzewa, na którym znajduje się gniazdo.
Kiedy już dostaną skromny posiłek, jedzą w szalonym tempie, pokarm znika błyskawicznie - filmik z dzisiejszego karmienia o godzinie 14:21 cz. Eest:  http://www.youtube.com/watch?v=GjzUT5QmOGY

Ćwiczenia w podskokach sa kontynuowane, młode boćki czarne skaczą już wysoko i odważnie, myślę, że lada dzień, któryś z nich  odbędzie swój pierwszy lot

     

28-07-2012

Dopiero dzisiaj po południu Tommy wrócił do gniazda po swoim pierwszym wylocie z gniazda o godzinie 15:58 (cz. Eest)

Młody bocian spędził noc poza gniazdem, ale był cały czas w pobliżu, można tak wnioskować po obserwacji zachowania Kelly, która kilkakrotnie przysiadała na gnieździe i nawoływała, poza tym słychać było trzask gałęzi, po których Tommy zapewne przemieszczał się aż w końcu opanował sztukę powrotu i lądowania w gnieździe

W międzyczasie, Kelly nie ustawała w ćwiczeniach doskonalących latanie. Robiła to "z głową", ćwiczyła wysokie podskoki i umiejętność przelatywania z konaru na konar a także lądowanie w gnieździe. Rano, o godzinie 10:26 (cz. Eest.) Kelly dostała skromny posiłek, rodzic, który przyleciał do gniazda, długo zwlekał z wyłożeniem pokarmu na gniazdo, rozglądał się i nasłuchiwał, być może oczekiwał, ze Tommy dołączy do karmienia?. W końcu jednak cała porcja przypadła Kelly.
Po południu, po powrocie Tommiego, również trwały intensywnie ćwiczenia  Kelly przygotowujące do pierwszego lotu, Tommy obserwował jej poczynania i usuwał się na bok robiąc miejsce Kelly, a właściwie jej imponującym skrzydłom. Kelly pracowała mocno skrzydłami, machała nimi na gnieździe i  stojąc na bocznych konarach - raz na jednym raz na drugim.  Podskoki były wysokie, pewne  a ich częstotliwość większa niż rano.
I wreszcie nastąpiła ta chwila, kiedy Kelly wzniosła się w górę i już prawie wieczorem, o godzinie 19:48 (cz. Eest.) Kelly po raz pierwszy wyfrunęła z gniazda 
Oblatywała okolice gniazda, jeszcze nie poleciała daleko, słychać było trzepot jej skrzydeł i trzask gałęzi. Tommy w tym czasie "pilnował" gniazda, nawoływał i nasłuchiwał, przeskakując z gniazda na konar drzewa. Powrót Kelly, po udanym pierwszym locie nastąpił o godzinie 21:08 cz. Eest.

Filmiki z gniazda:

- poranne ćwiczenia Kelly przygotowujące do lotów:     http://www.youtube.com/watch?v=4pZ_FB9J1_k

- Tommy wraca do gniazda:   http://www.youtube.com/watch?v=dCpXc20P4iE

- popołudniowe ćwiczenia przygotowujące do pierwszego lotu:   http://www.youtube.com/watch?v=1WGoteRhWPc

- Kelly wraca do gniazda po pierwszym locie:   http://www.youtube.com/watch?v=p6L3JN9v3HM